شیر کروی Globe valves

توضیحات

شیر های کروی

شیر کروی یا Globe valves چیست ؟

• شیر کروی یا Globe valves انواع دیگری از شیر های صنعتی یباشند.
• شیرهای کروی دارای دیسک مخروطی شکل ناکامل یا نیم کره ای هستند که مسئول کنترل جریان سیال عبوری میباشند.در این نوع از شیر ها دیسک ها متحرک و سیت ها ثابت میباشند .
• انواع دستی این شیر ها نیز مانند شیر های کشوئی انرژی مورد نیاز جهت باز یا بسته کردن ( کنترل جریان سیال ) جریان را توسط اسنم از سر فلکه ( hand wheel) به دیسک منتقل میکنند
• شیر های کروی دارای پلاگ های مخصوصی هستند که به آنها دیسک گفته میشود . این دیسک ها با اتصال به استم حرکت میکنند که این حرکت به دو نوع دستی و اکچویتوری تقسیم میشود.
• در نوع اکچویتور درون این شیر ها از استم های نرم تری نسبت به شیر های دستی ( رزوه ای ) استفاده میشود.
• این شیر ها در گذشته بدنه های کروی ای داشتند و نام آنها از همین مسئله نشئات میگیرد که با گذشت زمان ظاهر انها تغییر کرده ولی ساز و کار و نحوه فعالیت آن ثابت مانده است.
• این نوع از شیر های صنعتی جزو شیر های یک جهته تقسیم بندی میشوند که باید حتما به درستی در خط تعبیه شوند ؛ از آنجا که این شیر ها برای کنترل جریان استفاده میشود بی توجهی به مسائل ایمنی موجب بروز حوادث مختلفی خواهد شد.
• این شیر ها در کلاس های مختلفی تولید و استفاده میشوند
• این شیر ها نسبت به شیر های صنعتی دیگر با کلاس مشابه سنگین تر هستند

شیر های کروی از نظر عملکرد به دو دسته کلی تقسیم خواهد شد :

۱ شیرهای کروی دستی  : شیر های کروی دستی از قدمت بالاتری در صنعت برخوردار هستند همچنین استم های این نوع از شیر ها از نوع رزوه ای میباشد و باز و سته کردن ان نیروی گشتاور بالایی نیاز دارد.

۲ شیر های کروی پنوماتیکی : این نوع از شیر ها به وسیله اکچویتور ها و موتور های برقی به صورت الکتریکی عمل میکنند همچنین استم آنها روان تر از استم شیر های رزوه ای میباشد و همین امر سرعت عمل آنها را بالا میبرد.

انواع مختلف دیسک ها ( پلاگ ) در شیر های کروی :

 توپی (Ball disk ) :

این نوع از دیسک ها بیشتر در فشار ها و دماهای پائین مورد استفاده قرار میگیرند ، همچنین این شیرها توانایی خفه کردن مناسبی دارند و از آنها جهت قطع و وصل جریان استفاده میشود.

سوزنی (Needle disk ) :

پلاگ های سوزنی با توجه به سیال و نیاز با طول های مختلفی عرضه میشوند همچنین این پلاگ ها توانایی بهتری در خفه کردن جریان نسبت به مدل های Ball و Composition دارند

Composition : در این پلاگ ها از قطعات سخت و غیر فلزی استفاده میشود.

شیر ها ی کروی دارای سه دسته کلی هستند :

مدل Z :

این مدل جزو پرطرفدار ترین مدل شیر های توپی است .

این مدل ها بیشتر برای خفه کردن جریان مورد استفاده قرار میگیرند چون افت فشار زیادی را بر شدت جریان اعمال میکنند و بیشتر برای سیالاتی استفاده میشوند که افت فشار در آنها مهم نباشد.

مدل Y :

این مدل از شیر های کروی راه حلی برای مشکل افت فشار در جریان میباشند .

دراین مدل استم و سیت دارای زاویه ای ۴۵ درجه ای هستند که ظاهری مانند حرف Y را بوجود می آورند.

مدل زاویه ای :

در این مدل از شیر های کروی جریان ورودی و خروجی زاویه ای ۹۰ درجه ای میسازند و ارتباط این دو مجرا باهم توسط جوشکاری انجام میشوند.

ای شیر ها مناسب جریان های نوسانی هستند همچنین توانایی کنترل ضربات ناشی از سیالات را دارند.

تقسیم بندی شیرهای کروی بر اساس بدنه و بونت :

• بونت رزوه ای : ساده ترین مدل است و در شیر های ارزان استفاده میشود.
• بونت پیچ دار : این مدل بسیار محبوب است و بیشتر از این مدل در شیر های کروی استفاده میشود.
• بونت جوشی : در جایی که باز و بسته کردن شیر اهمیت نداشته باشد مورد استفاده قرار میگیرد و وزن کمتری نسبت به مدل پیچی دارند.
• بونت فشاری : این مدل مناسب مواقعیست که فشار و دما بالا باشد و هرچه فشار بیشتری بر این مدل وارد شود آب بندی بهتری خواهیم داشت.

موارد استفاده ی شیر های کروی :

• شیر کروی با بدنه چدنی در صنایع آب و فاضلاب
• شیر کروی با بدنه فولاد و تریم ۱۳درصد کرم برای صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و همچنین برای تاسیسات و سیال بخار استفاده می شود.
• از شیر کروی بدنه استیل با تریم استیل برای صنایع شیمیایی و صنایع اسیدی استفاده می شود.
• از شیر کروی با بدنه نیکل آلومنیوم برنز برای صنایع دریایی و آب شور استفاده می شود.
• صنایع غذایی
• صنایع دارویی
• صنایع شیمیای
• نیروگاهی
• آب و فضلاب

مزایای شیر کروی :

• از این شیر ها هم برای باز و بسته کردن کامل جریان و هم برای تنظیم فشار سیال عبوری میتوان استفاده کرد.
• با توجه به کروی یا مخروطی بودن پلاک و در نتیجه افزایش سطح تماس دیسک با سیت موجب میشود که آب بندی به بهترین نحو ممکن انجام شود.
• امکان سرویس شیر راحت بوده و تعمیر آن روی خط بدون خارج کردن شیر امکان پذیر است .
• بدلیل فاصله کم پلاگ با سیت ، این شیر از عکس العمل بالایی جهت قطع و وصل / تنظیم جریان سیال عبوری برخوردار است .
• به دلیل پر مصرف بودن این شیر ، قطعات یدکی آن به آسانی قابل دسترسی میباشد.
• در مقایسه با شیر های دروازه ای از آب بندی بهتری برخوردار هستند.

معایب شیر های کروی :

• افت فشار زیاد مخصوصا در استفاده از چند شیر کروی زاویه ای در خط به دلیل تغییرات زیاد زاویه
• به دلیل برخورد پر فشار سیال با شیر موجب استهلاک و خرابی قطعات داخل شیر میشود
• شیر های کروی بزرگ نیاز به نیروی زیادی برای باز کردن دارند همچنین صدای بسیار بلندی نیز ایجاد میکنند